• Me?e(Lata) Kerestecili?i

Özellikleri:
Orta a??rl?ktan a??r ah?aba kadar mevcuttur , Yüksek derecede mukavemete ve elastikiyete sahiptir. Sert, yüksek a??nma mukavemeti. Pek az büzülme (çal??ma), iyi dayan?kl?. Her bak?mdan iyi i?lenir. Yüksek derecede hava ko?ullar?na kar?? dayan?kl?d?r. Su alt?nda ve yer alt? in?aatlarda,neredeyse s?n?rs?z ?ekilde dayanabilir.

Yüzey i?lemi:
Mordanlama (asitle y?kama), Tütsüleme (koyula?t?rma), Kireçleme (rengini açma).

 

Tercih edilen kullan?mlar?:

  • Mobilyalar ve mutfak yap?m?
  • Duvar ve tavan kaplamalar?
  • Merdivenler, dö?emeler ve parke
  • D?? kap?lar ve pencereler
  • Yap? ve konstrüksiyon kerestesi
  • Yer alt? ve su alt? in?alarda kullan?l?r
  • Neme kar?? do?al bir hassasiyetsizli?e sahiptir. Banyolarda dahi kullan?labilir.

A?ac? Tan?yal?m:

K???n yapra??n? döken, her zaman ye?il, a?aç veya çal?lar. Me?e yapraklar? farkl? ?ekil ve görünü?tedirler. Kenarlar? di?li, loplu veya düzdür. Erkek çiçekler, bir önceki y?la ait sürgünlerde, tek tek ve uzun bir eksen üzerinde çok say?da toplanm??lard?r. Di?i çiçekler teker teker veya 3-5?i bir arada ba?ç?klar halinde bulunurlar. Çiçe?in veya çiçek durumunun taban?nda çana?a benzeyen bir kupula (kadeh, kapç?k) vard?r. Her kupula içinde bir meyve (pelit) bulunur. Meyveyi dip taraf?ndan içine alan bu kadeh, boyut ve ?ekil itibariyle de?i?ik tipler gösterir. Kupulan?n üzeri genellikle s?k bir ?ekilde sert pullarla örtülmü?tür.

Dünya üzerinde 200?ün üzerinde me?e türü yay?lm?? bulunmaktad?r. Türkiye’de ise tabii olarak bulunan me?e türü 18?dir. Bundan dolay? Türkiye, me?elerin kaplam?? olduklar? alan bak?m?ndan oldukça zengindir. Bütün orman bölgelerinde, hatta bozk?r alanlar?nda bile birçok me?e ormanlar?na rastlamak mümkündür. Bugün Türkiye’de koru ve kesimlik halinde 6,5 milyon hektar me?e orman? bulunmaktad?r. Bunun için me?eler, ormanc?l?k ve parkç?l?k yönünden önem ta??maktad?r.

Me?eler, odunlar?n?n anatomik yap?lar?, kullan?? yeri bak?m?ndan büyük farklar gösterirler. Odunlar?n?n anatomik özelliklerine göre: 1) Ak me?e, 2) K?rm?z? me?e, 3) Herdem ye?il me?e olmak üzere üçe ayr?l?rlar.

1. Ak me?e: Bu gruba giren me?elerin odunlar? geni? lümenli iletim borular?na sahiptirler. Yapraklar? dikenli ve di?li de?ildir. Meyvenin iç yüzü ç?plak ve meyve (palamut) olgunla?mas? bir y?lda tamamlan?r. Tohumlar? tatl?d?r. Türkiye’de tabii olarak yeti?en bu gruptaki me?e türleri ?unlard?r: Sapl? me?e, Macar me?esi, maz? me?esi, tüylü me?e vs.

2. K?rm?z? me?e: Odunlar? ak me?elere göre daha koyu k?rm?z?ms? kahverengidir. Yaprak kenarlar?n?n uçlar?, k?lç?ks? ve dikensidir. Meyveleri iki y?lda olgunla??r. Meyvenin iç yüzü tüylüdür. Tohumlar? ac?d?r. Türkiye’de tabii olarak yeti?en bu gruba dahil me?eler ?unlard?r: Lübnan me?esi, Türk me?esi, Makedonya me?esi vs.

3. Herdem ye?il me?e: Odunlar? di?erlerinden büyük iletim borular?n?n devaml? bir halka ta??mamas?yla ay?rt edilir. ?letim borular? ?eritler halinde ?s?nsal yönde s?ralar te?kil ederler. Yapraklar? deri gibi sert, tam kenarl? ve kenarlar? di?li-sert dikenlidir. Meyve bir veya iki y?lda olgunla??r. Bu gruptan Türkiye’de tabii olarak yeti?enler ?unlard?r: Kermes me?esi (Q. cocifera), P?rnal me?esi (Q.ilex) vs.

Di?er me?elere Örnek olarak mantar me?esi (Q.suber), batakl?k me?esi (Q.palustris) ve k?rm?z? Amerikan me?esi (Q.rubra) verilebilir.

Kullan?l?? aç?s?ndan da, a?a??daki me?eler Türkiye’de önemli rol oynarlar.

Maz? me?esi: Memleketimizde yayg?n olan, yaprak döken, çal? veya küçük a?açlar. Yapraklar loplu, dalgal? ve derin di?lidir. Bu bitkinin önemi, ta??d??? maz?lardan ileri gelir. Bitkinin tomurcuk, genç dal veya yapraklar?n? Cynips gallae tinctoriae adl? sine?in sokmas? ve yumurtalar?n? buraya b?rakmas?yla meydana gelen ve 1,5-2 cm çap?nda olan toparlak olu?umlar, maz? (Gallae) ad?n? al?r. Maz?n?n bile?iminde % 50-70 kadar tanen vard?r. Deri sanayiinde ve boyac?l?kta kullan?l?r. Maz?dan elde edilen tanen ve gallik asit, t?pta ishal ve dizanteriye kar?? kullan?l?r. Maz?, Türkiye’nin önemli ihraç maddelerindendir.

Mantar me?esi: Bat? Akdeniz havzas?nda ve Türkiye’de yer yer Bat? Anadolu’da yeti?ir. 15-20 m kadar boyunda, kal?n dall?, geni? tepeli a?açlard?r. Meyveleri k?sa sapl?d?r. Yaprak kenarl?, di?li ve bat?c?d?r. Bu a?ac?n gövdesinin ta??d??? mantar tabakas? kal?nd?r ve bu sebeple bu a?açlar mantar elde etmek için kullan?l?r. Mantar me?esinden elde edilen mantar, ?i?e mantar? olarak, bal?kç? a?lar?nda, ayr?ca bu mantardan suberin asidi elde edilerek plastik sanayiinde de kullan?l?r.

Palamut me?esi: Türkiye’de Karadeniz bölgesi d???nda, Anadolu’da yayg?nd?r. Yaprak kenarlar? testere di?li ve di?lerin uçlar? dikenlidir. Kupula (kadeh) büyük, 4-6 cm çap?ndad?r. Üzerindeki t?rnaklar kal?n ve serttir. Bu t?rnaklara ticarette trillo denir. Meyveleri palamut (Valonea) ad?n? al?r. Palamut ve kupula % 20-40 tanen ta??r. Türkiye’nin önemli bir ihraç maddesidir. Y?ll?k palamut istihsalimiz 60.000 ton civar?ndad?r. Deri ve boya endüstrisinde de geni? ölçüde kullan?l?r.

Kermes me?esi: Akdeniz havzas?nda ve memleketimizde yeti?mekte olup, çal? veya küçük a?aç görünü?ündedir. Yapraklar? ç?plak ve kenarlar? di?li dikenlidir. Bu bitkinin dallar? üzerinde ya?ayan “Kermes ilicis” türündeki böce?in di?ilerinden k?rm?z? renkli bir boya maddesi elde edilir.

Sapl? me?e (Q.pedunculata): Meyveleri sapl?d?r.

Saps?z me?e (Q.sessiliflora): Meyveleri saps?zd?r. Anadolu’da yeti?mekte olan bu iki me?e türünün gövde ve dallar?n?n kabu?u tanence zengindir. T?pta ve deri sanayiinde kullan?l?r. Bu me?elerin kabuklar? t?pta ishale kar?? ve kan durdurucu olarak, kavrulmu? tohumlar? da, özellikle çocuk hastal?klar?nda ishale kar?? kullan?l?r.

Kullan?ld??? yerler: Me?eler, k?ymetli yakacak ve kullan?lacak odun verirler. Ayr?ca iyi bir hayvan yemi olarak meyveleri, tanence zengin kabuk, meyve ve meyve kadehi, patalojik bir te?ekkül olan me?e maz?lar? de?erli yan orman ürünleri aras?nda yer al?rlar. Park ve bahçecilik yönünden de önem ta??rlar.